Letovica
Fshati Letovicë ndodhet në komunën e Bujanocit në juglindje të Serbisë, në një rajon të njohur për diversitetin etnik dhe kulturor. Kjo zonë është e vendosur pranë kufirit me Maqedoninë e Veriut dhe Kosovën.
Popullsia e fshatit përbëhet kryesisht nga banorët shqiptarë, të cilët ruajnë trashëgiminë e tyre kulturore dhe gjuhësore nëpërmjet traditave, muzikës artit dhe gatimeve tradicionale. Në rrethinat e fshatit, mund të gjeni lumenj dhe përroi të vegjël që shkrihen nga male të larta. Këto burime ujore janë jetësore për shumë aspekte të ekosistemit lokal dhe ofrojnë një bukuri të veçantë natyrore.
Në afërsi të Letovicës, ka edhe fshatra të tjerë me karakteristikat e tyre unike. Vizita në këto fshatra ofron një perspektivë më të gjerë të jetës së fshatit në këtë zonë me popullsi shqiptare.
Letovica në stinën e pranverës
Pranvera në Letovicë është stinë e veçantë, simbol i gjallërisë për një fillim të mbarë. Vendi ynë merr pamje tjetër me gjallërimin e natyrës dhe pemëve. Kjo stinë e gëzon çdokënd me gjallërinë dhe bukurinë e saj, ku qielli më në fund është kthjellur, natyra pasurohet me ngjyra të reja, të bukura, pozitive, që vetëm stina e pranverës di t’i japë. Kjo stinë është një frymë e ajrit të freskët, është stina që të gjithë e duam, diell, ngjyra nëpër male e fusha dhe kopshte të lulëzuara që i ka qëndisur vetë natyra. Kjo stinë sjell një frymë të re dhe një ndjenjë të shpresës dhe rinisë, duke bërë që banorët të ndjehen të lidhur më ngushtë me natyrën dhe me njëri-tjetrin.
Letovica në stinën e verës
Vera në Letovicë është stina më e ngrohtë e vitit dhe pikrisht me ngrohtësinë e sajë vjenë koha, kur bashkohen bijtë dhe bijat e mëmëdheut, rikthehen mërgimtarët, gëzohen fëmijët, gëzohen gjyshërit dhe i gjithë farefisi, përqafohen vëllezrit, motrat, shokët, shoqet, rikthehet buzëqeshja në çdo familje.
Stina e verës sjell një rikthim të ngrohtë të familjarëve dhe shokëve të larguar. Për shumë prej tyre, kthimi në fshat në këtë kohë është një mundësi për të përjetuar përsëri bashkëpunimin dhe solidaritetin e familjes dhe komunitetit. Momentet e festave dhe ceremonive familjare bëhen më të shumta, duke e bërë këtë stinë një kohë për të krijuar kujtime të veçanta dhe lidhje të forta emocionale.
Mërgimtarët që kthehen në verë shpesh sjellin me vete jo vetëm emocionet dhe ndjenjat pozitive, por edhe një kontribut të rëndësishëm në ekonominë lokale dhe në kulturën e fshatit. Përveçse ndihmojnë familjet e tyre me burimet dhe përvojat e tyre të fituara jashtë, ata gjithashtu kontribuojnë në zhvillimin e aktiviteteve lokale, në rikthimin e traditave dhe në përmirësimin e infrastrukturës së fshatit.
Letovica në stinën e vjeshtës
Në fillim të stinës së vjeshtës, në fshatin Letovicë natyra fillon të shfaqë transformime të dukshme, gjethet e pemëve ndryshojnë ngjyrë nga të gjelbërta në ngjyra të kuqe, të portokallit dhe të verdha të flakëta, duke krijuar një pamje magjepsëse. Në anën tjetër, familjet e fshatit fillojnë të përgatisin furnizime të mjaftueshme ushqimore për dimrin. Ky përfshin deponimin e frutave dhe perimeve të vjelura gjatë verës dhe vjeshtës, si dhe përgatitjen e produkteve të konservuara dhe të shtrydhura që do të shërbejnë për ushqim gjatë muajve të ftohtë.
Letovica në stinën e dimrit
Stina e dimrit në fshatin Letovicë të Bujanocit është një periudhë e veçantë që karakterizohet nga peizazhe të mahnitshme të borës, atmosferë e qetë dhe aktivitete të ndryshme që reflektojnë kulturën dhe traditat e fshatit. Edhe pse nostalgia për stinën e dimrit mund të sjellë emocione të ëmbla të kujtimeve të kaluara, ajo gjithashtu shërben si një burim frymëzimi për banorët e fshatit Letovicë. Një nga kënaqësitë kryesore për fëmijët gjatë dimrit është loja në borë. Ata shpesh dalin jashtë për të luajtur në borë, duke formuar njësira të vogla lojësh me shokët dhe shoqet e tyre. Skijimi, dëborëza dhe ndërtimi i një njeriu të borës janë vetëm disa nga lojërat e preferuara që fëmijët shijojnë gjatë kësaj stine.
Shkolla e fshatit Letovicë
Historia e shkollës së fshatit Letovicë është një rrëfim që përfaqëson një pjesë të rëndësishme të jetës arsimore në këtë fshat. Fillimisht, mësimi në gjuhën shqipe u zhvillua në objektin e vjetër, përballë Xhamisë së fshatit, deri në vitin 1983. Pas këtij viti, shkolla u transferua në vendin e ashtuquajtur te Mollat e shkollës, me ndërtimin e objektit të ri shkollor në Barakë. Kjo shkollë vazhdoi të funksionojë deri më 3 Shtator të vitit 2003 si shkollë fillore me 4 klasë.
Gjatë kësaj kohe, ajo ishte e përcaktuar si paralele e ndarë e shkollës fillore “29 Nëntori” në fshatin Lluçan. Megjithatë, nga 3 Shtatori i vitit 2003, hapi dyert e saj 8-vjeçarja në kuadër të shkollës fillore Ali Bektashi në Nasalcë. Kjo tregon një përmirësim dhe zhvillim të sistemit arsimor në zonën përreth, duke përfshirë edhe shkollën e fshatit Letovicë në një rrjedhë më të gjerë të arsimit.
Shkolla fillore në fshatin Letovicë është një ndër ndërtesat më të rëndësishme dhe të dashura për komunitetin. E vendosur në qendër të fshatit, kjo shkollë është jo vetëm një qendër e arsimit, por gjithashtu një qendër e bashkësisë dhe identitetit për fëmijët dhe familjet e tyre.
Shkolla fillore është një ndërtesë e rehatshme dhe funksionale, e projektuar për të ofruar mjedis të përshtatshëm për mësim dhe zhvillim. Ajo përfshin klasa të ndryshme për çdo grupmoshë, salla mësimi, kabinetin informatik të pajisur me teknologji të fundit, dhe hapësira të jashtme për lojëra dhe aktivitete.
Struktura dhe Pajisjet
Shkolla ofron një program arsimor të plotë në përputhje me standardet e Ministrisë së Arsimit. Në klasat fillestare, fëmijët mësojnë gjuhët, matematikën, historinë, dhe lëndë të tjera thelbësore, ndërsa gjithashtu promovohet kreativiteti dhe zhvillimi i aftësive sociale. Nëpërmjet aktiviteteve të ndryshme, si vizitat në natyrë dhe aktivitete artistike, shkolla synon të ofrojë një përvojë të pasur edukative për nxënësit.
Shkolla fillore ka një rol të rëndësishëm në rritjen dhe zhvillimin e fëmijëve të Letovicës. Përveç ofrimit të një edukimi cilësor, ajo gjithashtu ndihmon në formimin e vlerave dhe karakterit të fëmijëve, duke i përgatitur ata për të qenë pjesë aktive dhe kontribuese në shoqërinë e tyre në të ardhmen.
Xhamia e fshatit Letovicë
Historia
Xhamia e vjetër e fshtit Letovicë sipas disa të dhënave ekziston që nga viti 1836 dhe ndërtimi i dytë në vitin 1877, ndërsa Xhamia aktuale u rindërtua në vitin 1992
Xhamia e vjetër, foto e vitit 1984
Rëndësia e Xhamisë
Xhamia është shtëpia e Zotit dhe na jep gjithmonë mirësi, paqe, mirkuptim, dashuri, duke iu lutur Zotit brenda saj, aty gjejmë prehjen tonë shpirtërore, edukohemi e këshillohemi që të jemi qytetarë sa më të mirë në jetën tonë të përditshme, me një fjalë, Xhamitë paraqesin vlera të trashëgimisë sonë dhe rëndësia e tyre është shumëdimensionale.
Foto e vitit 2007
Roli Fetar dhe Kulturor
Xhamia e fshatit Letovicë ka një rol të rëndësishëm në jetën fetare dhe kulturën e fshatit. Ajo është vendi ku besimtarët mbajnë lutje, marrin pjesë në ceremoni fetare, dhe përforcojnë lidhjet e tyre me Allahun dhe me njëri-tjetrin. Përveç kësaj, xhamia është edhe një qendër e përkujdesjes për nevojat sociale dhe të mirëqenies së komunitetit.
Bashkëpunimi dhe Bashkëjetesa
Përveç rolit tërësisht fetar, xhamia e Letovicës promovon edhe bashkëpunimin dhe bashkëjetesën mes besimtarëve dhe pjesëtarëve të fshatit. Ajo organizon aktivitete të ndryshme fetare, siç janë takimet, dita e xhuma, kurse studimi të Kuranit, dhe festat fetare, duke sjellë komunitetin së bashku dhe forcuar lidhjet mes anëtarëve të tij.
Arkitektura dhe Dizajni
Xhamia e Letovicës është një ndërtesë e bukur dhe e thjeshtë, me arkitekturë tradicionale myslimane. Ajo shfaq një dizajn elegante dhe minimaliste, me një minare të vogël dhe një kupolë që shëndrit nën diellin e verës. Brenda xhamisë, muret e dekoruara me motive islami, dysheme të rrumbullakëta dhe ndriçim i përzier me dritë natyrore, e bëjnë atë një ambient të qetë dhe frymëzues për lutjet dhe reflektimin.
Ndikimi në Komunitet
Xhamia e fshatit Letovicë ka një ndikim të rëndësishëm në jetën e komunitetit. Përveç që është një vend i adhurimit dhe reflektimit fetar, ajo gjithashtu shërben si një burim i udhëzimeve morale dhe etike për banorët. Me rregullimin e lutjeve dhe mbajtjen e aktiviteteve të ndryshme fetare dhe sociale, xhamia bën që të ndiejë komunitetin si një tërësi të bashkuar dhe të lidhur nga besimi dhe vlerat e përbashkëta.
Historia
Klubi i Futbollit “ILIRËT”
Historia e Klubit të Futbollit “Ilirët” fillon në vitet e fundit të shekullit të kaluar (XX), dhe më saktësisht në vitin 1988 në një çajtore të njohur si “Te Riki” në fshatin Letovicë. Iniciatorët kryesorë të kësaj nisme ishin Kurtishi, Ridvani dhe Elmia, së bashku me disa të rinj të asaj kohe.
Vendimi për të quajtur klubin “KF Ilirët” është një shenjë e një afërsie të thellë me trashëgiminë historike dhe kulturën e fshatit. Përzgjedhja e emrit “Ilirët” mund të ketë një ndjenjë simbolike për forcën, guximin dhe përfaqësimin e fisit dhe kulturës së fshatit nëpërmjet futbollit.
Foto e vitit 1994
Renditja nga ana e majtë në këmë: Kurtish Hyda-Drejtor, Muharrem Sulejmani, Ekrem Saqipi, Sherifali Musliu, Hysen Sejfulli, Bekim Fejzulli, Ridvan Sulejmani-Trajner, dhe ulur nga ana e majtë: Sami Fejzulli, Elmi Alishani, Fadil Azizi, Sutki Idrizi dhe Ragmi Hyda.
Foto e vitit 1995
Renditja nga ana e majtë në këmbë:Elmi Alishani, Abaz Musliu, Muharrem Sulejmani, Fazli Fazliu, Ramush Asani, Xhemal Musliu, Ridvan Sulejmani, dhe ulur nga ana e majtë: Sami Fejzulli, Rexhail Mustafa, Sutki Idrizi, Xhemal Juseni, Fadil Azizi.
Foto e vitit 1994
Suksesi dhe Sfidat
Në rrugën e tyre të zhvillimit, Klubi “Ilirët” ka përjetuar si suksese, ashtu edhe sfida. Pjesëmarrja në ligat e vogla të futbollit lokal si p.sh në Ligën e futbollit të vogël të Luginës së Preshevës ishte një sfidë konstante për ekipin, duke pasur parasysh konkurrencën dhe burimet të kufizuara. Megjithatë, me guxim, përkushtim dhe talent lokal, ata kanë arritur të fitojnë disa trofe dhe nderime në nivelin lokal dhe rajonal.
Roli në Komunitet
Klubi i Futbollit “Ilirët” ka një rol të rëndësishëm në komunitetin e Letovicës. Përveç qëndrimit si një qendër e sportit, klubin e përdorën edhe për të organizuar aktivitete të ndryshme sociale dhe kulturore për të rinjtë dhe të rriturit në fshat. Për shumë fëmijë në Letovicë, Klubi “Ilirët” është një frymëzim dhe një mjet për të arritur ëndrrat e tyre sportive.
Vazhdimi i Historisë
Në ditët e sotme, Klubi “Ilirët” po përpiqet të përforcojë pozicionin e tyre në skenën e futbollit lokal dhe të rritë ndikimin e tyre në komunitet. Në një kohë kur sporti dhe aktivitetet e tilla janë të rëndësishme për zhvillimin e të rinjve dhe për integrimin social, Klubi “Ilirët” është një burim krenarie për fshatin Letovicë dhe një shembull i frymëzimit të suksesshëm të sportit në nivel lokal.
Klubi ka luajtur një rol kyç në identifikimin dhe zhvillimin e talenteve të rinj në fshatin e tyre dhe rajonin përreth. Përmes programit të tyre të trajnimit dhe pjesëmarrjes aktive në garat vendore, ata kanë ndihmuar në promovimin e futbollit në mesin e të rinjve dhe në gjetjen e talentit të ri.
Prandaj, për Klubin “Ilirët”, suksesi nuk është vetëm një qëllim, por një rrugëtim që vazhdon, duke përshkruar një histori të paharruar në fushën e futbollit lokal. Dhe me këtë frymëzim dhe përkushtim, ata vazhdojnë të ecin përpara, gati për çdo sfidë dhe gati për të shkruar edhe më shumë suksese në të ardhmen.
Festa
“Dita e Mërgimtarëve”
“Dita e Mërgimtarëve” është një festë e rëndësishme për shqiptarët, e cila shënon kthimin e tyre në vendlindje për të festuar dhe për të lidhur lidhje me familjen dhe kulturën e tyre. Kjo festë ka një përmbajtje emocionale të thellë për ata që kanë qenë larg vendlindjes së tyre për një kohë të gjatë dhe është një shprehje e gëzimit dhe bashkëndarjes.
Tubimi “Dita e Mërgimtarëve” është një rast i shkëlqyer për të festuar dhe për të përforcuar lidhjet ndërmjet mërgimtarëve dhe bashkësisë së tyre në vendlindje. Kjo ngjarje shërben si një kujtim i rëndësishëm i identitetit dhe trashëgimisë shqiptare, ndërsa gjithashtu nxit solidaritetin dhe bashkëpunimin për të ndihmuar njëri-tjetrin në rrugën e përparimit dhe suksesit.
Qellimi i manifestimit “Dita e Mërgimtarëve” është një synim i rëndësishëm dhe frymëzues për të krijuar lidhje të forta mes bashkësisë lokale dhe mërgimtarëve, duke veçuar veçanërisht nevojën për të nxitur njohjen dhe lidhjen mes gjenerateve të reja dhe bashkëvendasve të tyre.
Për gjeneratat e reja, njohja dhe lidhja me bashkëvendasit e tyre është një mënyrë për të ndërtuar identitetin e tyre kulturor dhe për të ndjerë se përkasin një komuniteti të veçantë dhe të rëndësishëm.
Tubimet dhe ngjarjet komunitare si “Dita e Mërgimtarëve” ndihmojnë në forcimin e lidhjeve njerëzore dhe solidaritetit mes njerëzve. Në një botë ku shpeshherë jemi të lidhur virtualisht, takimet personale dhe njohja e bashkëvendasve të ndihmojnë në krijuarjen e lidhjeve të forta dhe mbështetëse.
Gjatë këtij manifestimi, gjeneratat e reja mund të mësojnë nga përvojat dhe historitë e bashkëvendasve të tyre të mëdhenj, duke i sjellë ato të gjalla në kujtesën kolektive të komunitetit dhe duke i përforcuar lidhjet gjenetike dhe emocionale mes tyre. Me qëllimin e promovimit të njohjes dhe bashkëveprimit mes gjenerateve të reja dhe bashkëvendasve të tyre, manifestimi “Dita e Mërgimtarëve” shërben si një platformë e rëndësishme për të forcuar komunitetin dhe për të ndërtuar një mjedis më bashkëpunues dhe të mirënjohur për të gjithë.